___
LĂNG VUA THIỆU TRỊ
Lăng vua Thiệu Trị nằm tại thôn Cư Chánh, xã Thủy Bằng, huyện Hương Thủy, Thừa Thiên Huế. Lăng có tên chữ là Xương Lăng, nơi an nghỉ của vua Thiệu Trị – vị vua thứ ba triều đại nhà Nguyễn. Đây trong những di tích cố đô Huế được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới năm 1993.
Trầm mặc mà thanh thoát, lăng vua Thiệu Trị khiêm tốn ẩn mình giữa chốn núi đồi rộng lớn, yên bình. Cảnh quan hài hòa với thiên nhiên, là một địa điểm du lịch tham quan không thể bỏ qua cho du khách khi có dịp đến Huế.
Trên phương diện phong thủy, lăng vua Thiệu Trị lại có nhiều nét gần gũi với lăng vua Gia Long, thể hiện ở việc sử dụng các ngọn núi tự nhiên và gò đất nhân tạo để làm bình phong, hậu chẩm. Nếu La thành của lăng vua Minh Mạng là tường gạch, lăng vua Gia Long là đồi núi bao quanh, thì La thành của lăng vua Thiệu Trị là những cánh đồng lúa, những vườn cây xanh rờn. Chính vòng La thành đậm chất thôn quê này tạo cho cảnh quan lăng vua Thiệu Trị sự thanh thoát và yên bình.
Toàn bộ công trình được thiết kế thành hai trục: Trục lăng nằm bên phải và trục tẩm (khu vực điện thờ) nằm bên trái. Hai trục cách nhau khoảng 100 mét. Xét về phong thủy, lăng vua Thiệu Trị ở vào vị thế “sơn chỉ thủy giao”. Lăng quay mặt về hướng Tây Bắc, một hướng chưa bao giờ được dùng trong các công trình kiến trúc lớn ở Huế bấy giờ. Phía trước, cách lăng khoảng 1km có đồi Vọng Cảnh, bên trái có núi Ngọc Trản chầu về trước lăng theo vị thế “tả long hữu hổ”. Ngọn núi Chằm cách đó khoảng 8 km đứng làm “tiền án” cho khu vực lăng, động Bàu Hồ ở gần hơn làm bình phong thiên nhiên cho khu vực tẩm. Ở đằng sau, ngoài ngọn núi Kim Ngọc ở xa, người xưa đã đắp một mô đất cao lớn làm “hậu chẩm” cho lăng. Trong phạm vi lăng có ba hồ bán nguyệt là Hồ Điện, hồ Nhuận Trạch, và hồ Ngưng Thúy cùng dòng khe từ hồ Thủy Tiên chạy ra bên phải, giao lưu với nhau bằng những đường cống xây ngầm dưới các lối đi.
Bên trái phía sau là Xương Thọ Lăng của bà Từ Dũ (vợ vua) và không xa phía trước là khu mộ “tảo thương” – nơi có nhiều ngôi mộ của các ông hoàng, bà chúa nhỏ bé, con vua Thiệu Trị. Tất cả quây quần, đoàn tụ với nhau. Chính khu lăng này là sự thể nghiệm nét đẹp giản đơn để 16 năm sau, một Khiêm Lăng trữ tình và thơ mộng ra đời, đánh dấu một bước ngoặt vinh quang trong nghệ thuật kiến trúc triều Nguyễn.
LĂNG VUA THIỆU TRỊ
Lăng vua Thiệu Trị nằm tại thôn Cư Chánh, xã Thủy Bằng, huyện Hương Thủy, Thừa Thiên Huế. Lăng có tên chữ là Xương Lăng, nơi an nghỉ của vua Thiệu Trị – vị vua thứ ba triều đại nhà Nguyễn. Đây trong những di tích cố đô Huế được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới năm 1993.
Trầm mặc mà thanh thoát, lăng vua Thiệu Trị khiêm tốn ẩn mình giữa chốn núi đồi rộng lớn, yên bình. Cảnh quan hài hòa với thiên nhiên, là một địa điểm du lịch tham quan không thể bỏ qua cho du khách khi có dịp đến Huế.
Trên phương diện phong thủy, lăng vua Thiệu Trị lại có nhiều nét gần gũi với lăng vua Gia Long, thể hiện ở việc sử dụng các ngọn núi tự nhiên và gò đất nhân tạo để làm bình phong, hậu chẩm. Nếu La thành của lăng vua Minh Mạng là tường gạch, lăng vua Gia Long là đồi núi bao quanh, thì La thành của lăng vua Thiệu Trị là những cánh đồng lúa, những vườn cây xanh rờn. Chính vòng La thành đậm chất thôn quê này tạo cho cảnh quan lăng vua Thiệu Trị sự thanh thoát và yên bình.
Toàn bộ công trình được thiết kế thành hai trục: Trục lăng nằm bên phải và trục tẩm (khu vực điện thờ) nằm bên trái. Hai trục cách nhau khoảng 100 mét. Xét về phong thủy, lăng vua Thiệu Trị ở vào vị thế “sơn chỉ thủy giao”. Lăng quay mặt về hướng Tây Bắc, một hướng chưa bao giờ được dùng trong các công trình kiến trúc lớn ở Huế bấy giờ. Phía trước, cách lăng khoảng 1km có đồi Vọng Cảnh, bên trái có núi Ngọc Trản chầu về trước lăng theo vị thế “tả long hữu hổ”. Ngọn núi Chằm cách đó khoảng 8 km đứng làm “tiền án” cho khu vực lăng, động Bàu Hồ ở gần hơn làm bình phong thiên nhiên cho khu vực tẩm. Ở đằng sau, ngoài ngọn núi Kim Ngọc ở xa, người xưa đã đắp một mô đất cao lớn làm “hậu chẩm” cho lăng. Trong phạm vi lăng có ba hồ bán nguyệt là Hồ Điện, hồ Nhuận Trạch, và hồ Ngưng Thúy cùng dòng khe từ hồ Thủy Tiên chạy ra bên phải, giao lưu với nhau bằng những đường cống xây ngầm dưới các lối đi.
Bên trái phía sau là Xương Thọ Lăng của bà Từ Dũ (vợ vua) và không xa phía trước là khu mộ “tảo thương” – nơi có nhiều ngôi mộ của các ông hoàng, bà chúa nhỏ bé, con vua Thiệu Trị. Tất cả quây quần, đoàn tụ với nhau. Chính khu lăng này là sự thể nghiệm nét đẹp giản đơn để 16 năm sau, một Khiêm Lăng trữ tình và thơ mộng ra đời, đánh dấu một bước ngoặt vinh quang trong nghệ thuật kiến trúc triều Nguyễn.